Wiesiołek lekarski posiada szereg właściwości leczniczych, dzięki którym jego preparaty znajdują zastosowanie w medycynie. Wśród nich wymienić można stymulację odkrztuszania plwociny oraz zwiększenie wydzielania gruczołów górnych dróg oddechowych. Pierwiosnek rozkurcza mięśnie oskrzeli, poprawia motorykę nabłonka rzęskowego. Preparaty z suszonego ziela tej rośliny mają właściwości łagodzące gorączkę i skurcze. Mają również działanie napotne i umiarkowanie przeczyszczające, a ich stosowanie sprzyja efektowi hipnotycznemu i uspokaja centralny układ nerwowy.
Preparaty z pierwiosnka są z powodzeniem stosowane w leczeniu różnych chorób, takich jak reumatyzm, nerwica, ból głowy, ból gardła i bezsenność. Zioło tej rośliny jest przydatne w leczeniu krwotoków zewnętrznych i jest stosowane w celu łagodzenia bezsenności. Pierwiosnek jest skuteczny w zatrzymywaniu krwawienia zewnętrznego i jest stosowany w chorobach układu moczowego, gdzie jego preparaty mają działanie moczopędne. Roślina ta jest również stosowana w przypadkach paraliżu i drgawek ze względu na jej zdolność do łagodzenia bólu.
Pierwiosnek może być stosowany zarówno wewnętrznie (w postaci wywarów, naparów, herbat ziołowych), jak i zewnętrznie (w postaci okładów, aplikacji). Odwary z rośliny mogą być stosowane do płukania gardła w leczeniu zapalenia gardła. Wiesiołek jest również skuteczny w rozwiązywaniu problemów skórnych, jest stosowany do przemywania i maseczek na czyraki, trądzik, zaskórniki i trądzik. Roślina pomaga oczyścić skórę, działa ściągająco i rozszerza pory.
W medycynie ludowej preparaty z wiesiołka są skutecznie stosowane w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów i dny moczanowej ze względu na ich zdolność do zmniejszania krzepliwości krwi. Ponadto wywary i napary z pierwiosnka poprawiają stan stawów i zmniejszają ból. Pierwiosnek ma łagodzący wpływ na trawienie i metabolizm, co pozwala na stosowanie go w celu łagodzenia obrzęków, zatruć pokarmowych i poprawy trawienia.